Tu viện Mến Thánh Giá Gò Thị xưa và nay

Từ thế kỷ 17, 18, vùng đất Nước Mặn (Tuy Phước, Bình Định) đã nổi tiếng sầm uất, trù phú. Thương cảng Nước Mặn cùng với thương cảng Phố Hiến (Hưng Yên), Hội An (Quảng Nam) đông đúc, nhộn nhịp các thương thuyền trong và ngoài nước vào ra làm ăn, buôn bán. Tháng 7/1618, các nhà truyền giáo phương Tây đã đặt chân lên Nước Mặn và lập cơ sở truyền đạo Công Giáo đầu tiên. Để thuận tiện cho việc truyền giáo, các Thừa sai dòng Tên đã sử dụng mẫu tự Latinh để ký âm tiếng Việt. Nơi đây có vinh dự được ghi nhận là nơi phôi thai ban đầu chữ Quốc Ngữ mà chúng ta hiện nay đang sử dụng.

Năm 1839, Đức Cha Stêphanô Cuénot Thể chọn Gò Thị làm nơi Đặt Tòa Giám Mục. Gò Thị là một giáo xứ có lịch sử lâu đời. Gắn liền với lịch sử giáo xứ là tên tuổi 2 nhân vất nổi tiếng đã tử vì đạo, được phong Thánh là Thánh Stêphanô Cuénot Thể và Thánh Anrê Nguyễn Kim Thông.

Hội Dòng Mến Thánh Giá Quy Nhơn thành lập năm 1671, là một Hội dòng nữ, thuộc quyền Giáo phận Quy Nhơn, có tiền thân là Dòng Chị Em Mến Thánh Giá tại Đàng Trong, do Đức Cha Pierre Lambert De La Motte – Giám Mục Đại Diện Tông Tòa tiên khởi của Giáo phận Đàng Trong. Năm 1924, Đức Cha Đaminô Grangeon Mẫn đã canh tân Dòng Mến Thánh Giá theo Giáo Luật 1917 và chọn Tu viện Gò Thị làm Nhà Mẹ và Tập viện cho Dòng Mến Thánh Giá cải tổ trong toàn giáo phận. Việc huấn luyện các đệ tử và tập sinh ban đầu được giao cho các nữ tu Dòng Thánh Phaolô Thành Chartres, nhưng bề trên chính thức của Tập viện là Cha Jean Baptiste Solvignon Lành đang là Cha xứ Gò Thị. Ngài đã cho xây những dãy nhà đầu tiên để thu nhận đệ tử và tập sinh. Tu viện mới đã được làm phép trọng thể ngày 21/3/1924.

Năm 1965, vì hoàn cảnh chiến tranh, Nhà Mẹ và Tập viện Dòng Mến Thánh Giá đã chuyển về Trung tâm Trinh Vương Quy Nhơn (nay là Trường Cao đẳng Y tế Bình Định), nên Tu viện Mến Thánh Giá Gò Thị chỉ còn là một cộng đoàn. Năm 1966, được phép của Đức Cha Đôminicô Hoàng Văn Đoàn, Nhà Mẹ của Hội Dòng Mến Thánh Giá Quy Nhơn chính thức được đặt tại 132 Trần Hưng Đạo, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.

Hiện nay, Hội Dòng Mến Thánh Giá có 74 cộng đoàn, phục vụ trên 5 lĩnh vực: Giáo dục đức tin và văn hóa; Y tế xã hội; Bảo vệ trẻ thơ; Thăng tiến nữ giới; Phục vụ cơ sở Nhà Chung của Giáo phận.